Ülkenin önemli sorunlarını siyaset üstü kabul edip topyekün mücadele edilmesi gibi bir eylem var. Sorunların siyaset üzeri kabul edilmesi bugüne kadar yapılanlardan neyin farklı yapılması gerektiği sorusuna yanıt aranmamasına neden olabilir.
Pandeminin siyaset üstü bir sorun olarak ele alınmasının, sorunla topyekün mücadele açısından olumlu yönü olabilir. Ancak pandemi ile mücadele konusunda siyasal tartışmalardan kaçınmanın bundan sonra neyin, nasıl yapılması gerektiği konusundaki tartışmalara fırsat verilmemesi gibi olumsuz yönleri de olabilmektedir.
Ülkemizde pandemi ile ilgili siyasal tartışmaların kapsamını bilim kurulunun önerilerine uyulup, uyulmaması oluşturuyor. Pandeminin ilk ortaya çıktığı günden bu yana hem hükümet çevrelerinden, hem de mufalefetten sık sık bilim kurulunun önerilerine referans veren açıklamalar geldi. Bilim kurulu siyasal olmayan teknik konuların ele alındığı bir kurul durumundadır. Oysa pandemi ile mücadele tartışmalarının önemli bir ayağını siyasal tartışmaların oluşturması gerekir.
Örneğin pandemi sırasında aşı temininde yaşanan sorunların ardından Türkiye'nin kendi aşılarını kendisinin üretmesi gibi bir siyaset değişimi gelecek mi? Özel hastanelerin pandemide üstlendikeri ya da üstlenmedikleri işlevler üzerinden sağlık sisteminin kamusal ya da özel yapılanması ile ilgili farklı açılımların ortaya çıkması olanaklı olabilecek mi? İşyerlerindeki sağlık hizmetlerinin ve çalışma yaşamı kapsamnda yürütülen ya da yürütülemeyen sağlık hizmetlerinde yapısal değişikliklerin yapılması söz konusu olabilecek mi? Yetersizliği ortaya çıkmış olan pandemi yönetimi ile ilgili merkezi ve yerel düzeyde yönetici adaylarının kapasitelerinin arttırılması için bir çalışma yürütülecek mi ya da yöneticilerin bu alanda daha yeterli olanlar arasından seçilmesi yaklaşımı ortaya çıkacak mı? İşletmelerin ve şirketlerin yerine toplumun üstün çıkarının öncellenmesi söz konusu olacak mı? Hepsinden önemlisi salgın hastalık gibi olağan üstü durumlarda çalışanların, küçük üreticilerin, esnafın ekonomik çöküşünü önlemeye yönelik yedek fonların oluşturulması ve toplumsal dayanışma ağlarının oluşturulması için farklı politikaların yürütülmesi gerekecek mi?
Pandemi süreci sadece bilimsel teknik tartışmaların değil aynı zamanda siyasal tartışmakarın da öznesi olarak ele alındamadığı sürece, bundan sonra neyin farklı yapılması gerektiği sorusu yanıtsız kalmış olur.
Bütün bu soruların yanıtının aranabilmesi konuyla ilgili siyasal tartışmaların sağlıklı şekilde yapılmasına bağlıdır. Hangi politikalar toplumun pandemiye kırılganlığını arttırmıştır, pandeminin olumsuz etkilerinden korunabilmek için nelerin eskisi gibi yapılmaması gerekecektir? Sorunların etkisini arttıran yapısal faktörler ayırt edilebiliyorsa bunlara ne gibi çözümler üretilmesi gerekecektir? Pandemi süreci sadece bilimsel teknik tartışmaların değil aynı zamanda siyasal tartışmakarın da öznesi olarak ele alındamadığı sürece, bundan sonra neyin farklı yapılması gerektiği sorusu yanıtsız kalmış olur.
Deniz Akgün
Halk sağlığı uzmanı
Kayıtlar
