15 Mayıs 2021 Cumartesi

Ekonomik ve toplumsal fayda için pandeminin bilimsel yöntemlerle yönetilmesi gerekir

Kovid19'a mücadele stratejilerinden eleminasyon stratejisi, baskılama ya da azaltma stratejisine göre ekonomik sorunlar açısından daha avantajlı sonuçlara yol açmaktadır.

İngiltere'de yürütlen bir araştırmada Kovid-19 pandemisinin eleminasyon stratejisinin ekonomik sorunlar açısından daha avantajlı sonuçlara yol açtığını ortaya koydu. (1) Buna göre hastalığın kontrol altına alınmasına yönelik toplumsal temas sıklığını azaltmayı hedefleyen kısıtlamalarla, olguların en az %80'inin tespit edilmesini ile olguların temaslılarıyla birlikte karantinaya alınmasını sağlayan temaslı takibi yöntemlerine gereksinim bulunuyor. Ayrıca olgu hızının yeniden artışa geçmemesi için toplumda olgu sayısının gözetim altında tutularak gerekli durumlarda toplumsal taramalarla yeni olgu hızı artışlarının önlenmesi gerekiyor. Bunlara ek olarak yeni olgu hızının yüksek olduğu yerlerden, salgının kontrol altına alındığı yerlere seyahat kısıtmalası getirilerek, düşük olgu hızı düzeyinin korunması gerekiyor. Bu önlemlerle birlikte etkili aşılarla toplumun bağışıklanması ve toplumsal bağışıklık düzeyininin izlenerek gerekirse ek doz aşılamaların yapılması da eleminasyon stratejisinin unsularından biri durumunda.

Bilimsel yöntemlere dayalı olarak uygulanacak olan eleminasyon stratejisi ekonomik faaliyetlerin sürdürülebilirliğini ve ekonomik kırılganlığı azaltma yoluıyla pandeminin yol açtığı ekonomik soruların büyümesini önleyebiliyor. Eleminasyon stratejisinin başarı ile uygulanmasıyla okullar da açılarak toplumsal sorunların birikimli şekilde ortaya çıkması önlenebilir. Eleminasyon stratejisini başarı ile uygulayan Çin, Güney Kore, Singapur, Tayvan gibi ülkelerde bu şekilde olumlu sonuçlara ulaşılabildi.

Pandeminin verilere dayalı, yerel düzeyde müdahale seçeneklerinin kullanılabildiği, Kovid-19 olgularının eleminasyonunu sağlama ve bunu sürdürmeye dayalı bilimsel yönetimi ekonomik ve toplumsal sorunların artmasını önlemenin tek yolunu oluşturuyor. Bu yapılamazsa AÇ / KAPA yöntemleri ile zarar azaltma stratejisine mecbur kalınıyor ki, bu şekilde ne ekonomik sorunlara, ne de toplumsal sorunlara geçici de olsa herhangi bir çözüm üretilmesi olanaklı görünmüyor. 

Deniz Akgün
Halk sağlığı uzmanı

Kaynaklar:
1. https://www.bmj.com/content/371/bmj.m4907

Anahtar sözcükler

koronavirüs (34) çevre kirliliği (30) Kovid-19 (29) hava kirliliği (22) kanser (22) pandemi (21) iş sağlığı (16) beslenme (12) bulaşıcı hastalıklar (11) salgın (11) kalp hastalıkları (10) pestisid (10) çevrecilik (10) egzersiz (9) içme suyu (9) işe bağlı sağlık sorunu (8) bağımlılık (7) iş kazası (7) kalp krizi (7) koronavirus (7) obezite (7) çocuk sağlığı (7) aile planlaması (6) aşı (6) birinci basamak sağlık (6) diyabet (6) işçi sağlığı (6) yoksulluk (6) cinsel yolla bulaşan hastalık (5) gıda güvenliği (5) işsizlik (5) kısırlık (5) stres (5) ölüm (5) akciğer kanseri (4) astım (4) ekonomik durgunluk (4) grip (4) iş güvenliği (4) otizm (4) rahim kanseri (4) sağlık finansmanı (4) zihinsel işlev (4) Bisfenol A (3) Kuş gribi (3) allerji (3) antibiyotik (3) antidepresan (3) asbest (3) besin zehirlenmesi (3) depresyon (3) doğurganlık (3) erken ölüm (3) gebelik (3) iklim değişikliği (3) iş gerilimi (3) kollesterol (3) korunma (3) kızamık (3) meme kanseri (3) sağlık (3) tedavi (3) verem (3) vitamin (3) yaşam süresi (3) ABD (2) HPV (2) KOAH (2) MERS (2) Suriye (2) akciğer hastalıkları (2) arsenik (2) ağrı kesici (2) cinsel ilişki (2) cinsellik (2) endokrin bozucular (2) eşitsizlik (2) finansal kriz (2) genç (2) gonore (2) hastalık (2) ilaç direnci (2) inme (2) kent (2) kent sağlığı (2) kondom (2) koruyucu sağlık (2) kronik hastalıklar (2) madde bağımlılığı (2) migren (2) nükleer santral (2) okul (2) prostat kanseri (2) romatizma (2) sıtma (2) tarama (2) zoonoz (2) çocuk felci (2) üreme sağlığı (2) şeker hastalığı (2) GDO (1) H7N7 (1) H7N9 (1) SARS (1) akrilamid (1) alkol (1) ambalajlı su (1) aşı karşıtlığı (1) baharat (1) bel soğukluğu (1) benzen (1) beyaz et (1) biber gazı (1) boğmaca salgını (1) cezaevi (1) damar sertliği (1) difteri (1) doğum defekti (1) doğum riski (1) düşük doğum ağırlığı (1) egzema (1) endometriosiz (1) endometrium (1) enfeksiyon (1) erken doğum (1) erken püberte (1) eroin (1) evde doğum (1) gastroşisiz (1) gelir düzeyi (1) genetik hastalıklar (1) hafıza (1) halı (1) hastane (1) hipotiroidizm (1) ilaç (1) ishal (1) istismar (1) iç ortam kirliliği (1) kabakulak (1) kadın sağlığı (1) kadın ölümlülüğü (1) kahvaltı (1) kahve (1) kan kanseri (1) kellik (1) kentsel dönüşüm (1) klamidya (1) kortikosteroid (1) kuduz (1) kuru göz (1) kuru temizlemeci (1) lenfoma (1) maden (1) meme gelişimi (1) mezotelyoma (1) modern yaşam (1) nanoteknoloji (1) neoliberalizm (1) nörolojik hastalıklar (1) parkinson (1) perflorin (1) psikososyal stres (1) psoriasiz (1) ruhsal sorun (1) salmonella (1) sağlık çalışanları (1) sigara (1) silikosiz (1) tek sağlık (1) vaka tanımı (1) yaşlı (1) yaşlı sağlığı (1) özelleştirme (1)