Pandemi ile mücadele edilebilmesi için ulusal, yerel ve kurumsal pandemi planlarının yapılmış olması gerekir. Planlama olmadan olağan dışı durumlarda yapılacakların belirlenmesi zor olur. Pandemi planında kişi ve kurumların alacakları önlemlerin, hangi çalışmada ne rol üstlenecekleri konusunun belirlenmesi gerekir. Örneğin ulusal pandemi planında merkezi ve yerel devlet kurularının üstlenecekleri roller ile kurumlar arası işbirliği ve koordinasyonun nasıl sağlanacağı önceden belirlenmiş olmalıdır. Pandemi sırasında yerel, ulusal otoritelerin, kamu ve özel sektörün üstlenmesi gereken rolleri ve koordinasyonun nasıl sağlanacağı önemlidir. Pandemi ile mücadele sadece kamu görevlilerinin işi değildir. Bu nedenle gönüllülerin desteklerinin nasıl sağlanacağı ve hizmetlerin nasıl koordine edileceği de pandemi hazırlıkları kapsamında planlanmış olmalıdır. Pandemi sırasında çalışmalara destek sağlayacak gönüllü grupların nasıl oluşturulacağı ve ne işlev üstleneceklerinin belirlenmesinde fayda vardır.
Hazırlanan pandemi planınının toplumun ilgili kesimleriyle paylaşılması ve geri bildirimler ışığında güncellenmesi de önemlidir. Planın uygulanabilirliği, tarafların görüşleri dikkate alınarak hazırlanmışsa söz konusu olabilir. Pandemi planının oluşturulması aşamasında sorunların taraflarca etraflıca tartışılması gerekir. Oysa pek çok olağan dışı durum için yapılan planlamaların kağıt üzerinde kaldığı görülmektedir. Pandemi planında belirtilen hazırlıkların kağıt üzerinde kalmadığından emin olunması önemlidir.
Örneğin gerekli koruyucu ekipmanın (maske, dezenfektan vs.) nasıl temin edileceği konusu pandemi planında belirtilmiş olmalıdır. Kovid-19 pandemisinde çeşitli ülkelerde karşılaşılan en önemli sorunlardan biri maske, el dezenfektanı, koruyucu sağlık malzemesi gibi koruyucu ekipman temininde yaşanan zorluk olmuştur. Pandemi sırasında gerek duyulacak bütün ekipmanın önceden üretilip, depolanması olanaklı olmayabilir. Ancak başta sağlık görevlileri olmak üzere kamu görevlileri ve topluluklar için gereksinim duyulabilecek koruyucu ekipman miktarının önceden tahmin edilmesi ve pandemi sırasında nasıl temin edileceğinin planlanmış olması gerekir. Pandemi sırasında hangi kurum, hangi standartlarda koruyucu ekipman üretecek, bunun için gerekli ham maddeler nasıl temin edilecek, bütün bunlar önceden planlanmalı ve gerek duyulduğunda kısa sürede ekipman temin edilebilmelidir. Koruyucu ekipmanın ne şekilde depolanacağı ve nasıl dağıtılacağı konuları da önceden planlanmış olmalıdır.
Dr. Deniz Akgün
Halk Sağlığı Uzmanı
Dr. Deniz Akgün
Halk Sağlığı Uzmanı
Kayıtlar
