Kurban bayramı sırasında zoonotik hastalıkların artışının önlenmesi için bazı önlemlerin alınması önem taşıyor.
Kurban bayramı döneminde zoonotik (hayvanlardan insanlara geçen) hastalıklarda artış görülebiliyor. Kist hidatik, kırım kongo kanamalı ateşi (KKKA) ve besin zehirlenmesi gibi hastalıklardan korunmak için bazı önlemlere uyulması önem taşıyor.
Kist hidatik hastalığı
Özellikle kurban bayramlarında yapılan kesimler sonrası kistli sakatatları gömmek yerine, köpeklere yedirmek yada rastgele ortada bırakarak sokak köpeklerinin bu sakatatlarla beslenmelerine yol açılması kist hidatik hastalığının yaygınlaşmasına neden olabiliyor. Hayvanların dışkısıyla ortaya saçılan yumurtaların insanlar tarafından çiğ tüketilen ve iyi yıkanmamış meyve ve sebzelerden, kirli içme sularından alınması yoluyla akciğer ve karaciğer gibi organların kistik hastalığına yol açabiliyor.
Kırım kongo kanamalı ateşi (KKKA)
KKKA insanalara hayvanlardan keneler aracılığı ile bulaşan ve son yıllarda önem kazanan virütik bir hastalık. Kenelerin dışında hasta hayvanların kesimi ya da etlerin hazırlanması sırasında da virüs insanlara bulaşabiliyor. Virüs sığır, koyun, keçi, tavşan ve tilki gibi hayvanlardan tespit edilmiş olup, hayvanlarda çoğu kez belirtisiz seyretmektedir. Hasta hayvanların kesimi sırasında ya da etlerin hazırlanması aşamasında gerekli koruyucu önlemlerin alınmaması hastalığın bulaşmasına yol açabilmektedir.
Su ve besinlerle bulaşan hastalıklar
Geçtiğimiz yıl Bolu'nun merkeze bağlı Yuvalı köyünde 1 kişinin ölümü ile sonuçlanan besin zehirlenmesinin bölgede kesilen kurbanların atıklarının dere kenarına bırakılması kaynaklı olabileceği belirtilmişti. Kurban atıklarının kırsal bölgede de olunsa çevreye bırakılması, su kaynaklarının kirlenmesi yoluyla hastalıklara yol açabilmektedir.
Kurban kesimi için öneriler:
- Hastalıkları kurban kesimi için ayrılmış alanlarda kesiniz
- Kurbanların kesilmesinden önce veteriner hekim kontrolünden geçirilmesi gerekir. Veteriner kontrolünden geçmeyen hayvanları kesmeyiniz
- Kurban kesimi ve etlerin işlenmesi aşamasında eldiven, önlük, gözlük ve maske gibi koruyucu ekipmanları kullanınız
- Kurban atıklarını köpeklere yedirmeyiniz. Eğer kistli organlar varsa bu etleri tüketmeyiniz, tüketilmeyen kurban kısımlarını toprağın altına, hayvanların ulaşamayacağı derin bir yere gömünüz
- Yemek hazırlama aşamasında pişirilerek tüketilen kurban eti ile pişirilemeden tüketilen sebze vb. besinleri birbirine temas ettirmeyiniz.
Deniz Akgün
Halk sağlığı uzmanı