Ankara'da böcek ilacı uygulaması sonrası ortaya çıkan ve 2 kişinin ölümü ile sonuçlanan zehirlenme olayı akla popüler "Kimin umrunda" şarkısının sözlerini getiriyor.
Yakın zamanda benzer bir böcek ilacından zehirlenme olayı Elazığ'da meydana gelmişti. Böcekler insanlar açısından çeşitli sağlık risklerinin ortaya çıkmasına neden olabiliyor. Konut alanlarındaki zararlıların ortada kaldırılmasına yönelik işlemlerin de yine bazı başka sağlık risklerini ortaya çıkmasına neden olabiliyor. İnsanlar açısından kısa ya da uzun dönemde zehirlenmelere yol açabilecek böcek ilacı uygulamalarının halk sağlığı hizmeti olarak değerlendirilmesi gerekiyor.
Halk sağlığı hizmeti olarak zararlılarla mücadele
Ülkemizde ise haşerelerle mücadele hizmetlerinin halk sağlığı hizmeti olarak yürütülüş şekli açısından yetersizlikler bulunuyor. İnsan sağlığı açısından son derece önemli olan biyosidal uygulamaları (haşerelerle mücadele uygulamaları) kamusal alanlarda belediyeler tarafından özel alanlarda ise bu konuda ruhsatlandırılmış özel firmalar tarafından gerçekleştiriliyor. Ancak özel biyosidal uygulama firmalarının bu konuda yetişmiş uzman personel istihdam etmeleri sağlanamıyor. Biyosidal uygulayıcısı firmalarda çalışan mesul müdürlerin aldıkları kısa mesul müdürlük eğitimi aracılığıyla biyosidal uygulamasının insan sağlığı açısından risklerini ve yarar / zarar değerlendirmesini yapması olanaklı değildir. Bu yönüyle halk sağlığı açısından yapılacak biyosidal uygulamalarının kurumsal olarak halk sağlığı hizmetlerinin sunumu kapasitesine sahip birimler tarafından ya da bu nitelikteki kamu kurumlarının gözetimi altında yürütülmesi gerektiği açıktır.
Biyosidal uygulamalarıyla ilgili bilimsel araştırma yürütülmesi, düzenli raporlama yapılması, bilimsel veriler doğrultusunda teknik personelin ve toplumun bilgilendirilmesi söz konusu olmamaktadır.
Ülkemizde ise biyosidal uygulayıcısı personel kısa bir eğitimden geçmekte ancak bu uygulamasının halk sağlığı açısından barındırdığı riskler konusunda yeterli duyarlılığa sahip olmaları konusunda rehberlik ve gözetim altında tutulamamaktadır. Hangi bölgede hangi zararlılar var, bu zararlılarla kimyasal madde uygulama dışında alternatif yöntemler nelerdir, bu zararlıların hangisi hangi biyosidal ürünün hangi dozuna duyarlı oldukları konuları, ülkemizdeki uygulamalar açısından yeteri kadar üzerinde durulan başlıklar değildir.
Zararlılarla mücadele konusunda bilimsel araştırmaların yürütülmesi, çalışmaları düzenli olarak raporlanması, bilimsel veriler doğrultusunda teknik personelin ve toplumun bilgilendirilmesi söz konusu olmamaktadır. Kamu sağlık sektörü özel firmaların yetkilendirildiği halk sağlığı açısından kritik nitelikteki biyosidal uygulamalarını adeta kenardan izler durumdadır. Biyosidal uygulamaya ilişkin araştırma, geliştirme, eğitim, bilgilendirme, denetim ve gözetim hizmetleri gereği gibi yerine getirilememektedir. Halk sağlığı hizmetlerin güncel durumu ile ilgili olarak popüler şarkılardan Reber'in Kimin umrunda şarkısını dinlemekten başka çaremiz var mı?
......
Bir de kendini dinle
Kimin umrunda
Öl ya da kurtul
Her şeyi kafayı takma
Kimin umrunda
Varsın ya da yoksun
.....