Siyasi partilerin oluşturduğu seçim ittifaklarının beyannamelerinde kamucu sağlık politikalarına yeterince yer verilmediği görülüyor.
Birinci basamak sağlık hizmetleri koruyucu sağlık programlarının yürütüldüğü temel hizmet türünü oluşturuyor. Bu yönüyle seçim ittifaklarının birinci basamak sağlık hizmetlerine ilişkin program önerilerini sağlık politikalarına ilişkin konumlarının göstergesi olarak ele alabiliriz. Buna göre sağlık hizmetlerinin kamu personeli tarafından, kamusal önceliklere göre ve kamu kaynaklarına dayalı şekilde sunulması açısından ittifaklar arasında fark olup olmadığını incelenebilir.
Millet ittifakının seçim beyannamesi
Millet İttifakı tarafından açıklanan ortak politikalar mutabakat metninde seçimin Millet İttifakı tarafından kazanılması durumunda aile sağlığı merkezlerindeki (ASM) sağlık personeli sayısı ve çeşitliliği arttırılarak ASM’lerin hizmet kapasitesinin güçlendirileceği belirtiliyor. Ancak Mutabakat Metninde birinci basamak sağlık hizmetlerini sunan personelin sözleşmeli personel statüsünde değişikliğe gidileceği ya da bu personelin kadrolu personel statüsüne geçirileceği belirtilmiyor. Bu yönüyle Millet İttifakı'nın seçim beyannamesi olan mutabakat metninde birinci basamak sağlık hizmetlerinin yerel ya da merkezi kamu örgütlenmesinin bizzat kendisi tarafından sunulması gerektiği düşüncesine yer verilmediği görülüyor. Millet İttifakının seçim beyannamesine göre seçimin Millet İttifakı tarafından kazanılması durumunda birinci basamak sağlık hizmetlerinin Sağlık Bakanlığı tarafından hizmet alımı yoluyla finanse edilmesine devam edileceği anlaşılmaktadır.
Cumhur ittifakının sağlık politikaları
Cumhur İttifakının seçim programına yönelik açıklamalarda ise sözleşmeli sağlık hizmet modelinden vazgeçileceğine ilişkin herhangi bir niyete beyanına yer verilmediği görülüyor. Sağlık hizmetlerinin sözleşmeli personel ve kurumlarca sunulmasına ilişkin reformların Cumhur İttifakını oluşturan partilerin politikaları ile yürürlüğe konduğu dikkate alındığında, Cumhur İttifakının seçimleri kazanması durumunda birinci basamak sağlık hizmetlerinin kamucu anlayışla sunulmasına yönelik girişimlerin yapılmayacağı sonucu ortaya çıkmaktadır.
Seçime yönelik siyasi tartışmaların iktidarın değişip değişmemesine odaklandığı görülüyor. İzlenen politikaların değişip, değişmeyeceği konusu ise tartışma başlığı olarak kendine pek yer bulamıyor.
Cumhur İttifakı ve Millet İttifakı dışındaki seçim ittifaklarının sağlık politikaları açısından kendilerini ifade eden ayrı seçim beyannamelerinin var olup, olmadığı konusu belirli değildir. Emek ve Özgürlük İttifakının programında konuyla ilgili olarak özellikle enerji ve ulaşım hatları, sağlık ve eğitim alanlarında nitelikli, parasız ve kamusal hizmetlerin verilebilmesi için işçilerin, emekçilerin denetimini içeren acil kamusallaştırma adımlarının atılmasının gerekli olduğu belirtilmiştir. Bu içerikteki program maddesinin her ne kadar kamulaştırma kavramını içeriyor olsa da kamucu sağlık politikası önerisi olarak değerlendirmek güçtür. Bu program önerisinin kapsamı özel sağlık işletmelerinin kamulaştırılması gibi muğlak bir yaklaşımla sınırlı gibi görünmektedir. Muhalefet adayları arasındaki diğer ittifak olan Sosyalist Güçbirliği'nin sözcülerinin ise Cumhur İttifakı ile Millet İttifakı'nın kamu hizmetlerine ilişkin politikalarının benzerliklerini göz ardı etme eğiliminde oldukları da dikkatlerden kaçmıyor.
Yaklaşan seçim döneminde seçime hazırlanan siyasi ittifakların iktidarın değişip değişmemesine odaklandığı görülmektedir. Birinci basamak sağlık hizmetleri ve sağlık politikaları özelinde kamuculuğa mesafeli politikaların seçimden sonra değişip, değişmeyeceği konusunun seçim tartışmaları kapsamında kendine pek yer bulamadığını belirtmemiz olanaklıdır.
Deniz Akgün
Kayıtlar
